Hiçbir antibiyotiğin durduramayacağı bakteriyel bir hastalık düşünün. “Diyelim ki birçok enfeksiyon hastalığının sorumlusu olan bakteriler güçlü antibiyotiklerden korunmayı öğrendi.” Bu varsayım gerçekleşirse, enfeksiyona neden olan mikropları hiçbir antibiyotik yok edemez.

Bu ürkütücü senaryo bir gün gerçek olabilir. İşte İngiliz bilim insanlarının uyarısı bu yönde. Üstelik bu senaryonun gerçekleşmesinin böyle giderse hiç de uzak bir ihtimal olmadığını söylüyorlar. Yani bir virüsün hızla yayıldığı ve bütün bir şehrin, bölgenin, ülkenin yok olduğu Hollywood filmleri gerçeğe dönüşebilir.

 

Antibiyotik Direnci Nedir?
Antibiyotik direnci enfeksiyona yol açan mikroorganizmaların yeni çevrelere uyum sağlamasıdır. Bakteriler, antibiyotiğin saldırısına karşı koyabilmek için hücre yapılarını değiştirebilmektedir. Bir bakteri ilaca karşı direnç kazandıktan sonra, o ilaç artık enfeksiyonun tedavisinde etkili olmamaktadır. Bazı direnç tipleri diğer bakterilere de geçebildiğinden, giderek artan sayıda enfeksiyon artık antibiyotiklerle tedavi edilememektedir.

 

Bakteri Nasıl Direnç Kazanır?
Bulunduğumuz çevrede sürekli olarak bakterilere maruz kalırız. Bu bakteriler zaman zaman enfeksiyona neden olur. Antibiyotiğin uygun olmayan biçimde kullanımı, bakterinin yok olmamak ve güçlenmek için direnç geliştirmesine yol açar. Direnç geliştirmiş bakteriyi daha sonra aynı antibiyotikle yok etme girişimi başarısızlıkla sonuçlanacaktır. Bu nedenle, antibiyotikler sadece enfeksiyonun tedavisinde gerekli olduğu zaman kullanılmalıdır. Soğuk algınlığı gibi viral enfeksiyonlar antibiyotiğe yanıt vermez.

 

Önlemek İçin Ne Yapılabilir?
Doktora danışılmadan antibiyotik alınmamalı.

Soğuk algınlığı ya da diğer birçok viral enfeksiyonda antibiyotik kullanılmamalı.

Antibiyotik gerektiğinde, reçetede belirtildiği gibi kullanmalı ve kendinizi daha iyi hissetseniz de antibiyotik bitmeden tedaviyi kesilmemeli.

Başkalarına reçetelenen ya da herhangi bir hastalıktan arta kalan antibiyotik kullanılmamalı.

Rakamlarla Türkiye’de Antibiyotik Kullanımı

Ne kadar gereksiz, bilinçsiz ve doktor kontrolü dışında antibiyotik kullandığımızı görmek için şu rakamlara bakabilirsiniz. Bu rakamlar İngiliz bilim insanlarının feryadının yersiz olmadığının bir başka göstergesi.

% 25’imiz ilerde lazım olur diye evde antibiyotik bulunduruyoruz.

% 17’miz doktordan antibiyotik yazmasını talep ediyoruz.

% 26’mız doktora gitmeden, kendi kendimize antibiyotik kullanıyoruz.

% 57’miz son bir yıl içinde antibiyotik kullanmış.

% 25’imiz son bir ay içinde antibiyotik kullanmış.

%51’imiz soğuk algınlığı nedeniyle kendi kendine antibiyotik kullanmış.

% 37’miz boğaz ağrısı nedeniyle kullanmış.

Hekimlerin %13’ü evde bulunsun diye hastalarına antibiyotik yazıyor.

*Rakamlar, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı’nın 2011 yılında Toplumda Antibiyotik kullanma eğilimlerini araştırmak için yaptığı anketten alınmıştır.

 

Dipnot Tablet