Turizm, Çevre ve Kültür Bakanı Mehmet Harmancı, Kalecik’te denize dökülen petrolün temizlenmesi amacıyla bugüne kadar yaklaşık 1 milyon 300 bin dolar ekipman, 200 bin dolar kargo bedeli ve 800 bin dolar dolayında işçilik ücretinin tümünün Aksa Şirketi’ne ödetildiğini açıkladı.

Harmancı, ilgili firmalara kesilen 169 bin 800 bin TL’lik para cezalarının tahsil edildiğini; ülkenin 1974’ten bugüne yaratılmaya çalışılan bakir ve temiz bir ada imajını kökünden etkilediği gerekçesiyle ilgili firmaya 10 milyon Euro manevi tazminat davası açılması için Başsavcılığa talepte bulunduklarını bildirdi.

Mehmet Harmancı, denizin temizlenmesinde kullanılan ilaçların uluslararası uygunluğunun denetlenmesi için komisyon kurulduğunu ve ilaçların denetlendiğini söyledi.

Mehmet Harmancı, bakanlık basın bürosu aracılığıyla, Kalecik’te yaşanan petrol felaketinin bugüne kadar yapılan çalışmalarını ve bakanlığın çalışmalarını açıkladı.

 

“250 TON ATIK TEMİZLENDİ”
Denizden temizlenen kontemine atık miktarının 250 ton olduğunu ve bu atığın Aksa Şirketi’nde ayrı bir tankta muhafaza edildiğini de ifade eden Bakan Harmancı, bu atığı Türkiye’de faaliyet gösteren bir çimento şirketine göndermek istediklerini ancak Türkiye’deki yasal mevzuatla ilgili sıkıntı olduğunu, atığı gönderebilmek için çalışmaların sürdüğünü söyledi.

Harmancı, toplanan kontemine atığın deniz suyu ile birlikte şişme yaptığı için denize akıtılan miktar ile toplanan miktar arasında farklılığın toplama tekniği ve fuel oilin yapısından kaynaklandığını belirtti.

 

13 KİLOMETRE
Farklı kirlilik oranları ile birlikte kirliliğin etki alanının 13 kilometrelik bir alana yayıldığını ve burada durduğunu söyleyen Harmancı, kaya ve detay temizlik çalışmalarının bu hafta başlayacağını belirtti.

Bölgede tek kullanılabilen plajın ilk haftadan kapatıldığını da söyleyen Harmancı, bakanlık olarak olayı her gün yakından takip ettiklerini ve temizlik faaliyetlerini sürdüren şirkete gerekli yönlendirmeleri yaptıklarını da ifade etti.

 

“YASA GEREĞİ VERİLEBİLECEK EN AĞIR CEZA KESİLDİ, PARA ÖDENDİ”
Bilirkişi raporundaki tespitleri daha önce kamuoyu ile paylaştıklarını ifade eden Bakan Harmancı, şöyle konuştu:

“Yasalar gereği Turizm, Çevre ve Kültür Bakanlığı’na bağlı Çevre Koruma Dairesi tarafından AKSA ve ilgili gemi şirketinin KKTC temsilcisine yasa gereği verilebilecek olan en yüksek ceza olan asgari ücretin 60 katı ceza verilerek, toplam 169 bin 800 TL ceza kesilmiştir. Bu meblağ ilgili iki şirket tarafından da ödendi. Çevre yasasının önümüzdeki yasama döneminde yaptırımlarının genişletilmesi gerekir.”

 

“ODTÜ DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE’NİN EN SAYGIN KURUMLARINDAN BİRİ”
Turizm, Çevre ve Kültür Bakanlığı’nın daveti üzerine Kalecik’te yaşanan petrol felaketinin çevresel boyutlarını incelemek üzere Mersin Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden gelen bilirkişi ekibinin raporunun da daha önce kamuoyuna duyurulduğunu belirten Harmancı, raporun çalışmaların şekillenmesine büyük katkı sağladığını ve izleme programının buradan elde edilen veriler doğrultusunda şekillendirdiklerini kaydetti.

Harmancı, felaketin kamuoyunda doğru okunması için bu raporun bulgularının bazılarını tekrar kamuoyu ile paylaşmak zorunluluğu doğduğunu ifade ederek şunları açıkladı:

“Bilirkişi ekibi kaza bölgesindeki yaklaşık 10 km lik bir alanda karadan (11 alanda) ve denizden (9 istasyonda) incelemeler yapmış ve örnekleri analiz etmiştir.

Bilirkişi raporuna göre Petrol kirliliği kazanın olduğu AKSA tesislerinden doğuya doğru 13 km’lik kıyıda gözlenmiştir.

Rapora göre kazanın olduğu ilk 1 km de kayalarda ve kumsalda yaşayan deniz canlılarının tamamen yok olduğu gözlenmiştir.

Raporda görünen kirlilik ile ilgili analizler ise şöyle; Sudaki toplam petrol hidrokarbon (PAH) kirliliğinin en yüksek TPH miktarı 0,03 mg/ olurken, kirliliğin en temiz TPH miktarı ise 0,0006 mg/L olarak belirlenmiştir.

Literatür araştırması sonucu Florida için toksik olarak kabul edilen toplam PAH değeri 23 mg/l civarında olup, bu çalışmada ölçülen değerlerin en yükseği 0,03 mg/l civarındadır.

Bu sonuçlara göre kirliliğin deniz suyuna yüksek oranda karışmadığı tespit edilmiştir.”

 

“TC ÇEVRE BAKANLIĞI’NDAN UZMANLAR DA İNCELEDİ”
Turizm, Çevre ve Kültür Bakanı Mehmet Harmancı, Başbakanlık ve bakanlığının teknik yardım talebi üzerine Türkiye Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın emirleri üzerine Kalecik’teki çevre olayına müdahale için KKTC’ye gelen 5 kişilik teknik ekibin olayı inceleyerek denetim yaptığını; ilk denetim raporlarından sonra temizleme çalışmalarını tekrar denetlemek üzere 2 kişilik teknik heyetin dün çalışmalarını tamamladığını ve temizlik giderici faaliyetlerin uluslararası standartlarda ve dünyadaki örneklerine uygun gerçekleştirildiği tespitini bakanlığa ilettiklerini bildirdi.

Yine aynı teknik ekibin, deniz kirliliğiyle ilgili problemin giderilmesinde büyük mesafe kaydedildiğini belirttiğini anlatan Harmancı, “Kayalık kısımlardaki kirliliğin bakanlığımızın ve ilgili şirketin belirlediği strateji doğrultusunda temizlenmesinin doğruluğunu teyit etmişlerdir” dedi.

 

ÇEVRE KORUMA DAİRESİ DENETİMLERİNİ SÜRDÜRÜYOR
Çevre Koruma Dairesi’nin olayın meydana geldiği ilk günden itibaren bölgede temizlik faaliyetlerini yürüten firmanın çalışmalarını denetleyerek, sürekli yönlendirmelerde bulunduğunu da ifade eden Harmancı, bakanlık bünyesinde oluşturulan ekiplerle İskele’den Mağusa sahiline kadar tüm plajların sürekli denetim altında tutulduğunu da belirtti.

Oluşturdukları ekiplerin ihbar da kabul ettiğini belirten Harmancı, bölge insanın soru, ihbar ve uyarılarının hassasiyetle ele alındığını vurguladı.

Harmancı, denizde yaşanan her gelişmeyi olay yerinde inceleyen Çevre Koruma Dairesi ekiplerinin denizden aldığı numuneleri Devlet Laboratuarı’na da göndererek bölgedeki değerleri sürekli izlediğini anlattı.

 

HAVADAN, KARADAN VE DENİZDEN GÖZLEMLER SÜRÜYOR
Kazanın yaşandığı andan itibaren 3 aşamalı bir izleme yaptıklarını ifade eden Harmancı, karadan kıyı boyunca, denizden ve havadan keşif uçuşları yapılarak sürekli olayın takibini sürdürdüklerini belirtti.

Harmancı, havadan yapılan izlemeye göre yapılacak müdahalelerin belirlendiğini, orta akıntıların havadan keşfinin çok mümkün olmaması nedeniyle tespit edilemeyen denizin orta yüzeyindeki akıntıların kıyıya vurması sonucunda Çevre Dairesi ekiplerinin müdahalelerini sürekli yaptığını anlattı.

 

KULLANILAN İLAÇLAR DENETLENİYOR
Bakan Harmancı, denizin temizlenmesinde kullanılan malzemelerin hassasiyetle ele alındığını belirterek, temizlik çalışmalarını yürüten firmanın kullandığı ilaçların denetimini ve uluslararası uygunluğu için komisyon kurduklarını ve bu komisyon vasıtasıyla ilgili şirkete hangi malzemenin ne şekilde kullanılacağı hususunda uyarı yapıldığını belirtti.

Harmancı açıklamasında, bu tarz kazaların tümünde temizlik çalışmalarında bazı kimyasal bazlı ilaçların da kullanıldığını ancak bu ilaçların hangi şartlar altında, nerelerde ve nasıl kullanılacağının belirlenmesi ve saptanması çalışmalarının bakanlığın kontrolünde olduğunu vurguladı.

 

“10 MİLYON EURO MANEVİ TAZMİNAT TALEP EDİLDİ”
Harmancı, yaşanan bu olayın bir bedeli olması gerektiğinin ve bu felaketin ülkenin imajını zedelediğini belirterek, “Sadece son 4 yılda Akdeniz coğrafyasında temiz, bakir ve yeni bir destinasyon olarak imaj yaratabilmek için Turizm, Çevre ve Kültür Bakanlığı olarak 4 milyon Euro reklam bütçesi harcanmıştır” dedi.

Harmancı ayrıca bu olayın 1974’ten bugüne yaratmaya çalıştıkları bakir ve temiz bir ada imajını kökünden etkilediğini ve önümüzdeki yıllarda da sorun yaratabilecek bir noktaya geldiği tespiti yaparak, bakanlığın bunu, ‘kirleten öder’ prensibine dayandırarak ülke imajının yeniden eski haline getirebilmek adına Başsavcılıkça 10 milyon Euro manevi tazminat davası açılması için talepte bulunulduğunu da belirtti.

Bakan Harmancı maddi tazminat miktarının belirlenmesi için de diğer bakanlıkları da içine alan bir komisyonun çalışmalarını sürdürdüğünü ifade etti.