Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Lefkoşa Milletvekili Dr. Sıla Usar İncirli, kişisel sosyal medya hesabından “ Derhal İlaç Eksiliği Kriz Masası Kurulmalıdır” başlığıyla yaptığı paylaşımda ülkemizdeki ilaç eksikliğine değinerek, “bütün dünyada eksiklik var deyip bu konu kendi haline bırakılamaz. Hükümetin bugüne kadar yaptığı çalışmalar yetersizdir” dedi.
İlaç eksikliğinin ekonomik, klinik (hastalık seyri) ve insani etkileri olduğuna vurgu yapan İncirli, Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Komisyonu’nun ilaç eksiliği ile ilgili yayınladığı önerileri paylaştı.
İşte ilgili paylaşım:
DERHAL İLAÇ EKSİKLİĞİ KRİZ MASASI KURULMALIDIR
İlaç eksikliği tüm dünyayı etkileyen bir kriz halini aldı. Son 3 yılda Covid-19 pandemisinde yükselişe geçti, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra ortaya çıkan enerji krizi ile birlikte bireylerin yaşamını, hatta toplum sağlığını tehdit eder bir duruma geldi. Ne yapalım bütün dünyada eksiklik var deyip bu konu kendi haline bırakılamaz. Hükümetin bugüne kadar yaptığı çalışmalar yetersizdir.
İlaç eksikliğinin ekonomik, klinik (hastalık seyri) ve insani etkileri vardır. Antibiyotiklerde, kronik hastalıklarda kullanılan ilaçlarda, ağrı kesici/ateş düşürücülerde ve daha birçok ilaçta eksiklikler vardır ve önümüzdeki yıllarda da olmaya devam edecektir. Hekimler, hastalar, eczacılar büyük zorluklar içindedir.
Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Komisyonu’nun yayınladığı öneriler doğrultusunda birçok ülke bu sorunun üstesinden gelebilmek için stratejiler geliştiriyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün özetle önerileri:
1. İlaç eksikliğini takip edin
2. Erken uyarı sistemini kurun
3. Sağlık çalışanlarını eksikliklerle baş edebilmeleri için eğitin, kılavuzlar oluşturun
Ülkemizde yapılması gereken İlaç Eksikliği Kriz Masası kurmaktır. Masada Sağlık Bakanlığı, İlaç Eczacılık Dairesi, kamu ve özel hastane yönetim temsilcileri, Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği, Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği, ilaç ecza depoları temsilcileri, hasta örgütleri hatta gerektiğinde Sosyal Sigortalar Dairesi bulunmalıdır.
Peki bu kriz masasından beklenen nedir?
1. Eksik ilaçlar eksilmeleri halinde ortaya çıkan riske göre sınıflandırılmalıdır. Çünkü her ilacın eksikliğinin etkisi aynı değildir. Yüksek riskli-kritik ilaçlar, orta riskli, düşük riskli ilaçlar olarak ayrılmalıdır.
2. Alternatif tedavilere geçiş için kılavuzlar hazırlanmalıdır.
3. Muadil/jenerik ilaç kullanımı düzenlenmelidir. İlaç envanterini takip eden platformlar oluşturulmalı, eksiklikler için erken uyarı sistemi geliştirilmelidir.
4. İlaç temini için alternatif yollar araştırılmalıdır.
5. Ülkemizdeki ilaç sanayinin geliştirilmesi için çalışmalar yapılmalıdır.
Yüksek Riskli İlaçlar-kritik ilaçlar:
Yaşamsal öneme sahip olan ilaçlardır. Eksikliği ölümle veya geriye dönüşü olmayan ilerleyici durumlarla sonuçlanabilir. Tedavi acilen başlanmalı ve kesintiye uğramamalıdır. Antibiyotikler, elektrolit içeren serumlar, insülin, alerji ilaçları, astım krizi ilaçları, epilepsi nöbetini durduran tedaviler, kalp krizi ve felçlerde kullanılan ilaçlar yaşamsal öneme sahip ilaçlara örnektir.
Eksikliğine tahammül yoktur.
Orta riskli ilaçlar:
Eksikliği halinde hastalıkların ilerlemesi ile sonuçlanır.
Multipl skleroz, epilepsi, romatolojik, onkolojik, endokrinolojik, kalp ve damar hastalıklarında kullanılan ilaçlar bu gruba örnektir.
Orta riskli ilaçların eksikliği günler içinde temin edilmelidir. Alternatif tedaviler hekim konsültasyonu ile yapılabilir.
İlaç eksikliği açısından kritik ve kırılgan bir durumdayız. Hastalarımızı ve toplum sağlığını ancak doğru sağlık politikaları ile koruyabiliriz. Aksi takdirde önümüzdeki günler hepimiz için çok daha sıkıntılı olacak.
