Hasan KARLITAŞ
1935 senesinde Süleyman Nasip Lefke hakkında şöyle yazar ;
Karadağ’ın eteğine uzanmış,
Akdeniz’in kucağına yaslanmış
Cennetten bir köşedir,
Şirin güzel Lefke
Portakallar, mandalinler,
İnsana hayat veren,
Hep onlar.
KIBRIS’ın en lezzetli portakalı, hiç tartışmasız, Lefke Portakalı. Biraz duygusal olacak ama galiba dünyanın da en güzel portakalı, Lefke Yafa Portkalı… Adını Lefke’den alan yafa portakalı, hurma ve ceviz ağaçları ile birlikte, Lefke’nin en önemli simgelerinden.
LEFKE’nin muhteşem üçlüsü olarak tabir edilen, ‘’ Lefke Portakalı, Lefke Hurması ve Lefke’deki ceviz ağaçlarını’’, dünyanın başka hiçbir yerinde olmayan bir şekilde, Lefke’de aynı fotoğraf karesinde görmek mümkün. Lefke, soğuk iklimi seven ceviz ağacı ile sıcak yerlerin değişmezi hurma ağacını, aynı coğrafya’da buluşturmayı başarabilmiş benzersiz bir tabiat harikası…
Lefke Yafa Portakalı, İngiltere’de bile adı ile aranan ve hatırlanan özel bir ürün özelliğine sahipti. Adadaki en eski portakal yetiştirilen bölge yine Lefke’dir. Narenciye, Güzelyurt’a, II. Dünya savaşından sonra ekilmeye başlanmıştır.
Portakal üreticilerinden aldığım bilgiye göre, Lefke portakalının bu kadar lezzetli olmasının başlıca sebepleri şunlardır ; kalitesi yüksek verimli topraklar, doğal su kaynakları, zengin mineraller, dağ ve deniz arasındaki rutubeti az konum, iklim koşulları ve portakal ağaçlarının turunç değil Leymon ağacı üzerine aşılanmasıdır.
Lefke Portakalı adına bir zamanlar, coşku dolu, Lefke Portakal festivali de düzenlenmekteydi. 1957-67 yılları arasında Lefke Belediye Başkanlığına vekalet eden Fedai Ferit Beyden aldığım bilgiye göre, CMC’nin en hareketli olduğu 1935-39 seneleri arasında Lefke’de, beş sene kesintisiz ‘ Portakal Festivali’ düzenlenmişti. Ancak bu gelenek daha sonra devam ettirilememiştir. 1974 senesinden sonra ise Güzelyurt Belediyesi, portakal festivaline sahip çıkarak, Güzelyurt Portakal Festivali’ni geleneksel bir şekilde düzenlenmeye başlamıştır.
Kıbrıs’ın en lezzetli portakalı olan, Lefke PORTAKALI, CEVİZ ve HURMA macunu, ile birlikte, Lefke ve Kıbrıs klasiği olarak tüm ada sathında ün yapmıştır… İç içe geçmiş, tarihi, kültürel ve doğal güzellikler, Lefke kasabasını süslüyor. Tüm bu değerler bölgesel tanıtımda daha etkin bir şekilde kullanılıp, turizm çekim değeri olmalıdır.
Lefke’ye yolunuz düşerse, bu güzelliklerin tadına bakmanızı tavsiye ederim.
Not : Lefke Belediyesinin 115. Kuruluş yıldönümüne takabül eden 2015 senesinde, sonuncusu 1939’da düzenlenen Lefke Portakal festivali, 76 sene aradan sonra 5.Nisan.2015’te yeniden düzenlendi.