Daha önceki bir yazımda sigara kullanımının erkeklerde Y kromozomu kaybıyla bağlantısı olduğunu dile getirmiştim. Araştırmacılar, bu şekilde kansere yakalanma miktarının artacağı ve ortalama yaşam süresinin kısalabileceğini  gözlemlemişti. Sigara kullanımının zararları sürekli olarak gündemde kalmakta ve sigara kullanımının 17 tip kanserle ilişkisi olduğu düşünülmektedir.

 

Aslında bu konudaki çalışmalar uzun zamandır etkin bir şekilde yürütülmektedir. Bunların başında 1954 yılında yaklaşık olarak 35,000 kişinin katıldığı ve bugüne kadar yürütülen en büyük  kanser çalışmaları arasında yer alan çalışma gelmektedir. Bu araştırmaya katılan kişiler 50 yıl sonra yani 2004’te analiz edildiğinde sigara kullanımının insan  ömrünü 10 yıl kadar kısalttığı görülmüştür. Richard Doll önderliğinde 2004 yılında British Medical Journal isimli dergide yayımlanan makalede 30 yaşında sigarayı bırakmanın erken ölüm riskini yarıya indirdiği gözlemlenmiştir. 1954 yılında yayımlanan makale sadece sayısal önem taşımamakta, ayrıca sigara kullanımının akciğer kanseriyle ilişkisini göstermektedir.

 

Sigara kullanımı, DNA moleküllerini zarara uğratmakta ve zarara uğrayan DNA bizleri hastalıklara özellikle kansere yatkın hale getirmektedir.  Geçtiğimiz ay yayımlanan  bir bilimsel çalışma sigara tüketimi miktarının DNA’da biriken mutasyon miktarıyla olan ilişkisini detaylı bir şekilde gün ışığına çıkarmıştır.

 

4 Kasım 2016 tarihinde Science dergisinde yayımlanan çalışmada içilen her bir sigaranın hangi organlarımızda ne kadar mutasyona yol açtığı hesaplanmıştır. Ludmil Alexandrov önderliğinde New Mexico’da yürütülen çalışmada sigara kullanımının özellikle akciğer hücrelerinde mutasyona yol açtığı gösterilmiştir. İçilen her 50 sigaranın akciğer hücrelerinin DNA’sında 1 mutasyona yol açtığı gözlemlenmiştir.  Bir başka deyişle günde 1 paket sigara kullanan bir kişi 1 yıl sonunda akciğer hücrelerinde 150 mutasyon birikirken, idrar kesesi hücrelerinde 18, karaciğer hücrelerinde ise 6 mutasyon biriktiği görülmüştür.  Bu sonuçlara; 2500 sigara kullanan ve 1000 sigara kullanmayan kişinin tümör hücrelerindeki DNA’ları incelenerek ulaşılmıştır. Her bir mutasyon direkt  olarak kansere yol açacağı anlamına gelmese de, mutasyon miktarı arttıkça kanserle ilişkisi olan bir gende ciddi bir mutasyon oluşma riski artmaktadır.

 

60 yılı aşkın süredir yürütülen her bir çalışma sigara kullanımının ne kadar riskli olduğunu gösterirken, sigarayı bırakmanız sağlığınız açısından çok daha iyi olacaktır.

 

Kaynakca: Newscientist, Science, British Medical Journal

 

Dr. Umut Cagin

[email protected]