Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Kalp Merkezi doktorlarından Doç. Dr. Ertuğrul Okuyan Kalp krizi,kalp krizinin belirtileri,kalp krizi sonrası verdiği hasar,kalp krizi sonrası ne yapmalı gibi çok önemli detayları cevaplandırdı.

Kalp Krizi Nedir?
Kalp, istirahat ederken dakikada 60-80 kez tüm vücuda kan pompalar. Kollara, akciğerlere, böbreklere, beyne sürekli kan gönderir... Kalbin, vücudun kan ihtiyacını karşılarken kendisini de beslenmesi ve kan alması gerekir. Bazı hastalarda sadece fiziksel aktivite sırasında ortaya çıkan ve dinlenmekle geçen göğüs ağrıları olabileceği gibi, bazen damarların ani olarak tıkanması sonucu gelişen, sıkıntılı bir göğüs ağrısıyla başlayan, ani ölüme yol açabilen kalp krizi de olabilir.

Kalbin yeteri kadar oksijen alamaması sonucu kalp dokusunun (kasının) ölmesine kalp krizi (miyokard enfarktüsü) denir.Kalbimiz günlük yaptığımız işe göre bazen daha fazla bazen daha az oksijene ihtiyaç duyar. Oksijeni kalbin kendi damarları yani koroner damarları getirirler. Eğer koroner damarlarda bir tıkanıklık veya daralma söz konusu ise kalp yeteri kadar oksijen alamaz, beslenemez. Beslenemeyen kalp dokusu ölür, işlevini yitirir ve kanı pompalayamaz hale gelir. Sonuç olarak ölümcül bir tablo olan kalp krizi ortaya çıkar.

Kalp krizinin verdiği hasar geri dönüşü olmayan bir hasardır…

Kalp krizi geçirmiş kimselerde ölen dokunun yerine yenisi gelmez. İşlevsiz bir yara tabakası oluşur. Yani kalp krizinin verdiği hasar geri dönüşü olmayan bir hasardır.

Kalp krizine neden olan koroner damar tıkanıklığının en önemli sebebi“ateroskleroz”dur. Ateroskleroz, damarlarının içine yağ birikintilerinin oturması demektir. Sigara içenlerde ve kolesterolü yüksek kimselerde bu birikintiler sinsice büyürler ve zamanla koroner damarı tamamen tıkarlar. Sonuçta kalbin beslenmesi bozulur ve kalp krizi meydana gelir.

Kalp Krizinin Belirtileri Nelerdir?

- Göğüste iman tahtasının arkasında sıkışma hissi veren bir ağrı olur.

- Bu ağrı sol kola ve çeneye doğru yayılır

Ağrı hareket etmekle artar, dinlenirken azalır, fakat geçmez. Ağrı genellikle yarım saatten uzun sürer.

- Ağrıyla birlikte soğuk soğuk terleme ve mide bulantısı da olabilir.

- Nefes darlığı olur.

Bazı insanlarda belirtiler çok gizli olabilir. Örneğin şeker ( diyabet ) hastaları hemen hemen hiç ağrı duymazlar ve sadece nefes darlığı ve soğuk terleme şikayetleri olur. Bazı hastalarda mide ülseri veya pankreatit ağrısıyla kalp krizi ağrısı karıştırılabilir, ülser lehine yanlış yorumlanabilir.

Kalp krizi geçiren bir insana evde veya işyerinde ne yapmalıyız?

Bu belirtilerle karşı karşıya kaldığınızda derhal bir yere oturup dinleniniz ve hemen bir sağlık kuruluşuna ulaşmaya çalışınız. Dışarıdaysanız cep telefonuyla yardım isteyiniz. Kesinlikle yürümeye veya merdiven çıkmaya devam etmeyiniz. Çünkü aktiviteye devam etmek zaten oksijen alamayan kalbinizin oksijen talebini daha da artıracaktır.

Son zamanlarda kalp krizi geçirildiğinin anlaşılması halinde bir-iki defa kuvvetlice öksürerek krizde oluşan ölümcül ritm bozukluğunun düzeltilebileceğini ileri süren yayımlar çıkmıştır, ancak böyle bir yaklaşım tartışmalıdır.

Saniyeler hayat kurtarıyor…
Gerçekten de saniyeler hayat kurtarıyor, işte rakamlar. Her 100 kalp krizi vakası, eğer hasta hastaneye ulaşmamışsa yüzde 35 ölümle sonuçlanıyor. Hastaneye ulaşanlarda bu oran yüzde 5'in altına iniyor.


Peki kalp krizi sırasında başka ne yapmak gerekiyor?
Öncelikle hiç zaman kaybetmeyeceksiniz. Gereksiz müdahalelerle sakın uğraşmayın. Bu uyarı özellikle kalp krizi geçirenlerin yanında bulunanlara yaka gevşetmek, kolonya sürmek, soğuk su içirmeye kalkmak cinayete teşebbüsten farklı değildir. Hemen hastayı hastaneye yetiştirmek dışında yapabileceğiniz hiç birşey yoktur. Kalp krizi geçiren bir hastayı oyalamak onun canına, şansına kastetmektir.

Kalp Krizi Geçirme Riskim Var mı?
Kalp hastalıkları açısından risk arz eden durumlar şunlardır:

Sigara içmek

- Kan yağlarının (kolesterol, trigliserid) düzensiz olması

- Diyabet Hastalığı

- Şişmanlık

- 65 yaşını geçmiş olmak

Yukarıdakilerin kaç tanesi yaşamınızda varsa kalp krizi size o kadar yakın demektir. Ancak korkmayın, bu risklerin bazılarını kendinizden uzaklaştırabilirsiniz. Örneğin sigarayı bırakabilirsiniz.Doktorunuzun verdiği tavsiyelere uyarak lipid ve diyabet ilaçlarınızı düzenli kullanabilirsiniz. Her gün düzenli egzersiz yapıp aktivitenizi artırabilirsiniz ve bu risklerin çoğundan uzaklaşabilirsiniz.

Unutmadan ilave edelim; düzenli egzersiz yapmak, ayda bir defa halı sahada arkadaşlarla buluşup maç yapmak değildir. Böylesi düzensizce yapılan sporlar antrenmana hazır olmayan kalbi yorar. Bir uzmandan yardım alarak düzenli spor yapmanızı tavsiye ederiz.

Kalp Krizi Sonrası Yaşamınızdaki Değişikler
Sigara içiyorsanız, bırakmalısınız.
Düzenli egzersiz yapmalısınız.
Tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol ettirmelisiniz.
Sağlıklı, az yağlı ve kilo yapmayan gıdaları, ihtiyacınız kadar tüketmelisiniz.
İlaçlarınızı düzenli kullanmalısınız.

Kalp Krizi Sonrası İş Hayatı 
Çoğu birey, bir ay içinde eski işine dönmektedir. Bu süreç,
kalbin gördüğü hasarın yaygınlığına bağlıdır. Bazı kişiler, kalp krizi sonrası daha az yorucu işlere geçmeyi isteyebilirler. Daha az yorucu işlere geçmeye kesin gereksinim olup olmadığının belirlenmesi için, kardiyak rehabilitasyon ünitelerinin değerlendirmesine ihtiyaç duyulabilir.


Kalp Krizi Sonrası Cinsel Yaşam 
Çoğu birey, kalp krizi sonrası eski hayatındaki tempoda cinsel ilişkiye girebilir. Eğer cinsel ilişki sırasında göğüs ağrınız olursa doktorunuza bu konuyu bildirmeniz gerekir.

Bu durum, cinsel hayatınızın bitmesi anlamına gelmez. Sorunlarınızı çekinmeden doktorunuzla görüşmelisiniz.


Ne Tür Egzersizler Yapılmalı?
Kalp krizinden sonra iyileşme sürecinde olanlar, herhangi bir sorunla karşılaşmadan yürüyüş yapabilir, golf oynayabilir, balık tutabilir, yüzebilir ve benzer aktivitelerde bulunabilirler. Egzersiz yapmak kalp hastalarının çoğunluğuna tavsiye edilir. Yine de sizin için doğru olan egzersiz miktarını doktorunuzla görüşmeden, egzersiz yapmanız doğru değildir. Doktorunuz çeşitli spor aletlerinde, özel egzersizler yaptırarak sizin için doğru olan egzersiz miktarını tayin eder.

Tekrar Kriz Geçirme Olasılığı
Elbette hiç kimse bir kriz daha geçirip geçirmeyeceğinizi önceden bilemez. Ancak doktorunuzun kilo, diyet, ilaç, egzersiz ve dinlenme ile ilgili tavsiyelerine uyarsanız; daha rahat yaşarsınız ve ilerideki krizlerden korunma şansınız artar.

Koroner hastalıklar üzerine yapılan araştırmalar, her geçen gün kalp kriziyle ilgili yeni bulguları ortaya çıkarıyor. Koroner hastaların bugünkü durumu, yalnızca birkaç yıl öncesine oranla bile daha iyidir ve bu durum daha da iyileşecektir. Yani, umutlu olmak için pek çok neden var.