Başbakan Ersan Saner başkanlığında kurulan UBP, DP, YDP koalisyon hükümeti, öncelikleri arasına “Covid-19 sürecinde ülke ekonomisini düzenleyip ileriye taşımayı, Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nda düzenlemeler yapmayı ve vatandaşlık konusunda çalışmaları” aldı.
Başbakan Saner tarafından bugün Cumhuriyet Meclisi’nde okunan yeni hükümetin en önemli önceliği, dünyada etkili olan Covid-19 sürecinde ülke ekonomisini düzenleyip ileriye taşımak olacak. Ülkeyi 2021 yılı Ekim ayı içinde erken milletvekili seçimine götürme hedefinde olan hükümet, Meclis’e bu süreçte yapabilecekleri ve yakın gelecekte atılması gereken elzem adımları içeren bir hükümet programı sundu.
Hükümet programındaki öncelikli adımlar arasında, Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nda, Yüksek Mahkeme ve Yüksek Seçim Kurulu Başkanı’nın uyarıları ve ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda gerekli düzenlemelerin yapılması yer alıyor.
Sağlık alanında, bilim insanlarının ve ilgili kurulun önerileri ve kararlarını dikkate alarak gereken adımların atılacağı vurgulanan programda, öncelikle sağlık alanında, bilim insanlarının ve ilgili kurulun önerileri ve kararlarının dikkate alınarak adımlar atılacağı ve özellikle, Acil Durum Hastanesi’nin randımanlı bir şekilde devreye girmesi için çalışmaların tamamlanacağı kaydedildi.
Ayrıca, tüm dünyada gündeme gelen Kovid-19 aşısının temin edilerek, risk gruplarından başlamak üzere vatandaşların aşılanması yoluna gidileceğini ve ekonomi danışma kurulu oluşturulacağı da belirtildi.
2021 İktisadi ve Mali İşbirliği Protokolü’nün imzalanması için gereken çalışmaların başlatılması ve kamuda verimliliğin artması için reformcu bir yaklaşımla ilgili yasada tadilatlar yapılması da öngörülen programda, ülkede çalışma izniyle bulunanların beklentileri de gözetilerek vatandaşlık konusunun bir düzen ve disipline kavuşması için çalışma yapılması planlanıyor.
Hükümet programında, Gazimağusa, İskele, Yeniboğaziçi İmar Planı’nın tüm görüşler alınarak sonuçlandırılması ve devlete istihdamlarda fırsat eşitliğinin gözetileceği yer alırken, koalisyon hükümetinin bir diğer önceliğinin de Doğu Akdeniz’deki haklarımıza sahip çıkmak, kapalı Maraş’ın açılması sürecini Cumhurbaşkanlığı ve Türkiye ile iş birliği halinde devam ettirmek, Kıbrıs konusunda, iki devletli bir çözüme ulaşılması için, Cumhurbaşkanlığı ve Türkiye ile istişare içinde ileri adımları atmak hedefleri yer aldı.
Öte yandan programda, Cumhuriyet Meclisi’nin önümüzdeki yaz tatili döneminde de etkin bir şekilde çalışarak yasama ve denetim faaliyetlerine devam etmesi amaçlanıyor.
İKTİSADİ VE MALİ İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ
Başbakanlık bünyesinde yapılması planlanan çalışmalar arasında, İktisadi ve Mali İşbirliği Protokolü’nün sonuçlandırılarak imzalanması, Maraş’ın açılım sürecine teknik katkı koyacak özel komite kurulması yer alırken, E-Devlet projesinin de bir an önce hayat bulması için gerekli çalışmaların devam etmesi de bulunuyor.
Ayrıca, hükümetin, COVID-19 salgınının etkisinde kalan ekonominin sürdürülebilirliğini sağlamak için daralan dış talebi genişletici önlemler alma çabası içinde olacağı ve bu amaçla, yükseköğretim, turizm ve inşaat sektörlerinin ayakta kalmasını sağlamayı hedeflediği de belirtildi.
Yerel yönetimler ile kamuda borçlanma yetkisi olan kuruluşların da daha ucuz maliyetle finansmana erişebilmesini sağlamak amacıyla, merkezi borçlanma modeli oluşturulmasının da yer aldığı programda, gerek Ekonomik Koordinasyon Kurulu’nun, gerekse Reel Sektör Danışma Kurulu’nun daha etkin ve yoğun bir şekilde toplanması ve gerekli çalışmaları yapması hedefleniyor.
Hükümet programında ayrıca, kamu idaresini düzenleyen yasalarda adım adım değişikliğe gidilerek etkinlik ve verimliliğin artırılması da yer alıyor.
AB uyum çalışmaları ve mali yardım çalışmalarının etkin koordinasyonunun ve AB ile tesis edilen iş birliğinin devamının sağlanmasının da yer aldığı programda, Hellim Koordinasyon Kurulu’nu aktif bir şekilde çalıştırmak suretiyle, AB ve diğer ülkelerdeki hakların korunacağı belirtiliyor.
Devlet Planlama Örgütü yasasının güncellenmesi, Yatırım Teşvik Sistemi, İş Kayıtları Sisteminin oluşturulması, Hane Halkı Bütçe Anketi, Dünya Bankası’nın teknik ve mali desteği ile 2021 yılı içerisinde başlatılması da hükümetin hedefleri arasında.
Gençleri doğrudan ilgilendiren konularda devletin ilgili kurumlarıyla etkin ilişki ve iş birliği kurulması ve bütünlüklü politikalar geliştirmek hükümetin öncelikleri arasında yer alırken, yeni gençlik merkezleri açılması ve engelli gençlerin sportif yaşam içinde yerlerini almalarını sağlayacak adımlar da unutulmadı.
Başbakanlık Uyuşturucu ile Mücadele Komisyonu’nun yürüttüğü çalışmaların desteklenmesine devam edilirken, Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi’nin de tamamlanarak hizmete açılabilmesi için gayret sarf edilmesi planlanıyor.
Afet ve Acil Durum Yönetimi’nin yasal düzenlemeleri ve Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı için, altyapısı hazırlanan Sivil Savunma Lefke Bölge Müdürüğü’nü aktif hale getirmek hükümet programında yer aldı.
BRT’de çok sesliliğe halel gelmeksizin Kıbrıs Türk halkının meşru hak ve menfaatlerini gözeten bir yayın politikası izlemesi ve Polis Genel Müdürlüğü’ne gerekli yönetsel, teknolojik ve yasal desteğin sağlanmasına devam edilmesi hedefleniyor.
EKONOMİYİ AYAKTA TUTACAK TEDBİRLER
Salgından olumsuz etkilenen ekonomiyi ayakta tutacak tedbirler alınmasının öncelikli kabul edildiği Hükümet Programında, ekonomik sıkıntıların aşılması için bilim insanları ve tüm paydaşların ve de tüm sektörlerin öneri ve görüşleri dikkate alınarak, çözümler üretilmesi yönünde bir ekonomi danışma kurulu oluşturulması planlanıyor.
Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nın, özellikle kırsal kesimin ekonomiye kazandırılması ve refahını arttırmaya yönelik çalışma başlatılacağı ve kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması konusunda Maliye Bakanlığı ile iş birliği yapılacağının belirtildiği programa göre, YAGA ile ülkenin ekonomik kalkınmasına gereksinim duyulan yatırımların arttırılması bu yönde yatırım ikliminin iyileştirilmesi çalışmalarına önem verilecek.
Sanayi bölgeleri tekrar gözden geçirilerek, Sanayi strateji raporunun güncellenmesi, etiket, Tarife ve Fiyat Listeleri Tüzüğü’nün günün koşullarına göre yeniden düzenlenmesi, ürün güvenliği yasasına bağlı tüzüklerin tamamlanması gibi konuların ele alınacağının belirtildiği hükümet programında, her yaşta insanın kendi yaşına uygun, bilinçli spor yapmasına imkan sağlayıp sporu geliştirmenin hedeflendiği, Vakıflar İdaresi’nde yaklaşık 448 yıldır devam eden çalışmaların artarak devam edeceği kaydedildi.
Yenilenebilir enerji konusunda artan talebin karşılanmasına yönelik çalışmalara öncelik verilmesi ve rekabet ikliminin kusursuz olabilmesi için rekabet kurulunun daha verimli ve etkin çalışması da hükümetin öncelikleri arasında.
İKİ DEVLETİN EGEMEN EŞİTLİĞİNE DAYALI BİR ÇÖZÜM
Hükümetin, Dışişleri Bakanlığı eliyle yürütülecek dış politikasında temel hedefi, sadece Kıbrıs sorunu bağlamında değil diğer tüm alanlarda uluslararası platformda Kıbrıs Türk halkının meşru hak ve çıkarlarını, uluslararası konjonktür ve yaşanan gelişmelerle uyumlu şekilde geliştirilen proaktif yaklaşımlar çerçevesinde korumak ve çok daha ileri bir noktaya taşımak olarak ifade edildi.
Cumhurbaşkanı’nın iki devletin egemen eşitliğine dayalı bir çözüm konusunda yetki aldığı ve Hükümetin de bu doğrultuda tam bir uyumla Cumhurbaşkanlığı ve Anavatan Türkiye ile istişare içinde etkin ve yoğun çalışmalar yaparak KKTC’nin dünyada hak ettiği yeri bir an önce alması için uğraş vereceği vurgulanan Hükümet Programında, hükümetin eşit sahibi olunan doğal gaz ve Doğu Akdeniz bölgesindeki hak ve çıkarları korumaya devam edeceği belirtildi.
Programda, ilgili paydaşların katılımıyla düzenlenecek doğal gaz konusundaki bölgesel konferans önerisinin gerçekleşebilmesi doğrultusunda çok taraflı bir diplomasi yürütüleceği de yer aldı.
Ekim ayında açılan Kapalı Maraş’a dair uluslararası hukuk çerçevesinde atılacak adımlar konusunda belirlenen devlet politikasının Cumhurbaşkanlığı ve Anavatan Türkiye ile birlikte ileriye götürülmesi ve aktif diplomasi anlayışıyla her platformda bu politikanın ilgili çevrelere anlatılacağı ifade edilen hükümet programında, tüm bu faaliyetlerin gerçekleşmesine yönelik dış temsilciliklerin çok daha etkin olabilmeleri yönünde de olanakların zorlanacağı kaydedildi.
REEL SEKTÖRÜN DESTEKLENMESİNE DEVAM
UBP, DP, YDP hükümet programında hükümet programında, dünya genelinde yaşanan pandemik koronavirüs (Covid-19) dolayısıyla ülke ve ülke ekonomisinde yaşanan ve 2020 yılı içerisinde ekonominin daralmasına bütçede öngörülen gelirlere ulaşılamamasına yol açan etkilerinin ortadan kaldırılması için kaynak yaratılarak reel sektörün desteklenmesine devam edileceği vurgulandı.
Gelir artırıcı tedbirler yanında harcama disiplini sağlanarak sürdürülebilir kamu finansman dengesinin sağlanmasında ödün vermeden çalışmalar sürdürüleceği yer alan programda, kayıt dışılığın önlenmesinde büyük katkı sağlayacak Muhasebe Denetim ve Meslek Yasası çıkarılması için çalışmaların devam edeceği belirtildi.
Hükümet programında, elektronik fatura uygulamasının iki ay içerisinde hayata geçirilerek ticaretin kolaylaştırılması ve maliyetlerin düşürülmesinin sağlanacağı, elektronik fatura uygulamasıyla kayıt dışılığın kayıt altına alınmasına önemli katkı sağlanacağı ve kamu alacaklarının elektronik takibinin hayata geçirilmesi için çalışmalara devam edileceği yer alıyor.
Gümrük İdaresi'nin otomasyona geçirilmesi, gümrük otomasyonunun tamamlanması ve vergi otomasyonu ile birleştirilmesi sonucunda ülkede mevcut kayıt dışılığın önemli ölçüde önüne geçilebileceği de yer alan hükümet programında, "Gümrük Bilgi Sistemi" projesinin, 2021 yılı içerisinde hayata geçirileceği açıklandı.
“OTOMASYON PROJELERİ”
UBP, DP, YDP hükümet programında, tarımsal kaynakların tahsis/kullanım kayıtları Tapu ve Mekansal Gayrimenkul Otomasyon Sistemlerinin koordineli bir şekilde vatandaşın hizmetine sunulmasının planlanması da yer alıyor.
Programda, KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş Anıt Mezarı’nın ve Dr. Fazıl Küçük Anıt Mezarı’nın çevre düzenlemesinin (peyzajı) tamamlanması da bulunuyor.
Yapımı tamamlanan yeni cezaevi binasının 2021 yılı içerisinde hizmete girmesi ve yurttaşlık başvurularının online ortama geçmesi, randevu alma, başvuru vb. takibinin sağlanması hedefleniyor.
Hükümet programında, Doğum ve Ölümlerin Kaydı Yasası, Sakinlerin Kaydı Yasası (Kimlik Kartı Yasası) ve Soyadı Yasa Tasarısı (Türk Cemaatı Soyadı Kuralı) günümüz koşullarına göre yeniden düzenlenmesi bulunuyor.
“UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMALARI GELİŞTİRİLECEK”
Programa göre, pandemi döneminde gündeme gelen “Uzaktan Eğitim” uygulamalarının geliştirilmesine yönelik projeler hayata geçirilecek ve eğitim kalitesinin artırılması “eğitim standartlarının” belirlenmesi ve hayata geçirilmesi yönündeki çalışmalara başlanacak.
Çıraklık ve Meslek Eğitimi Yasası’na bağlı tüzükler yeniden düzenlenerek “Yaşam Boyu Eğitim Sistemi” kurulması hedefi de hükümet programında yer alıyor.
Hükümet programında belirtilen hedefler arasında; ülkede eğitim veren yükseköğretim kurumlarının 2020 -2021 Bahar Dönemi itibarı ile yüz yüze eğitime geçiş için gerekli çalışmaları yapması ve “KKTC Yükseköğrenim Strateji Belgesi Eylem Planı” Bakanlar Kurulu’nun onayına sunulması bulunuyor.
“E-NÜFUS SİSTEMİ VE E-KİMLİK SİSTEMLERİNDEKİ SORUNLAR GİDERİLECEK…MAVİ KİMLİK”
Hükümet programında, yurttaşlık başvurularının online ortama geçmesi, randevu alma, başvuru vb. takibinin sağlanması hedefi de bulunuyor.
E-Nüfus sistemi ve E-kimlik'te yaşanan teknik sorunların giderilmesi, mavi kimlik basımı yapılması ve yazılım güncellemelerinin sağlanması yanında, Doğum ve Ölümlerin Kaydı Yasası, Sakinlerin Kaydı Yasası (Kimlik Kartı Yasası) ve Soyadı Yasa Tasarısı’nın (Türk Cemaatı Soyadı Kuralı) günümüz koşullarına göre yeniden düzenlenmesi de hükümetin hedefleri arasında.
“VİZYON SIFIR TRAFİK GÜVENLİĞİ SİSTEMİ BENİMSENECEK… EHLİYET KATEGORİLERİNDE ULUSLARARASI SİSTEME GEÇİLECEK”
Telekomünikasyon Dairesi’nin kamu-özel ortaklığı ile yeniden yapılandırılması ile birlikte 4G ve/veya 5G Mobil şebekelerinin kamu-özel ortaklığında hayata geçirilmesi de hükümet programında yer alıyor.
Programda, Ercan Havalimanı’nın, kamu menfaatleri doğrultusunda etkin yönetilmesi ve işletmenin doğru şekilde denetlenmesi yönünde var olan uygulamaların geliştirilmesine devam edileceği ve Geçitkale Havalimanı’nda engel teşkil eden elektrik direklerinin kaldırılması çalışmalarının süreceği kaydediliyor.
Trafik güvenliğini artırmak, ölümlü ve ciddi yaralanmalı çarpışmaları önlemek için Eğitim, Denetim, Mühendislik, Acil Hizmetler, Açığa Çıkarma, Değerlendirme ve Teşvik unsurlarından oluşan, “Vizyon Sıfır Trafik Güvenliği Sistemi” benimseneceği yer alan programda, ehliyet kategorilerinde uluslararası sisteme geçilmesi de bulunuyor.
“HALKIN GÜVENLİ GIDAYA ULAŞIMININ SÜREKLİ OLARAK SAĞLANMASI HEDEFLENİYOR”
Hükümet programında, Tarım Master Planı doğrultusunda mevcut kaynakların etkin kullanımıyla ekonomik, sosyal, çevresel ve uluslararası gelişmeleri dikkate alarak örgütlü rekabet edebilen, sürdürülebilir bir tarım sektörünün oluşturulması, halkın güvenli gıdaya ulaşımının sürekli olarak sağlanması hedefleniyor.
Programda, hellim tescili ve ülke coğrafyasına uyumu dikkate alınarak küçükbaş hayvan varlığı ve verimliliğinin artırılması sağlanması, hayvansal ürünlerde hijyen ve kalitesinin artırılması doğrultusunda çalışmalar yapılması yer alıyor.
“SU İŞLERİ DAİRESİ YENİDEN YAPILANDIRILACAK”
Hükümet programında, Su İşleri Dairesi’nin ülkedeki su kaynaklarını etkin verimli ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını yönetip denetleyecek şekilde yeniden yapılandırılması yer alıyor.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti’nden gelen suyun, tüm köylere, yurdun her köşesine ulaştırılması hedeflenirken, su idaresi ve su kullanım verimliliğinin artırılması için su kurulu ve su yönetimi ile yeni yasal düzeleme çalışması başlatılacağı belirtiliyor.
Programda, turizmde teşviklendirme sisteminin güncel bir anlayış ile yeniden düzenlenerek, kısa ve orta vadede ülke turizminin konumlandırılmasına katkı yapan ve tur operatörlerinin pazar çalışmalarının desteklenmesi hedefleniyor.
Lefkoşa Sur İçi ve Gazimağusa Sur İçi bölgeleri ile Girne Antik Limanı’nın turistik birer marka haline getirilmesi amacı ile sonuç alıcı çalışmalar başlatılacağı yer alan programda, turizm ve seyahat acentelerinin dijitalleşmesi ve konaklama sektörünün erken rezervasyon sistemlerine kanalize olunması yönünde çalışmaların hayata geçirilmesi hedefleniyor.
“LEFKOŞA’YA YENİ HASTANE... TEMEL ATILACAK”
Hükümetin sağlık hizmetlerinin tüm halk için erişilebilir, sürdürülebilir ve kaliteli olmasını ulaşılması gereken en temel hedef olarak ortaya koyduğu belirtilen hükümet programında, bu hedef doğrultusunda hasta odaklı ve halkın sağlık harcamalarını asgariye indiren bir sağlık sisteminin oluşturulması adına kararlılıkla gerekli tüm adımlar atılacağı kaydedildi.
Hükümet programında, Lefkoşa’da BRT sitesinin arkasında yaklaşık 270 dönümlük arazi içerisine yapılması planlanan 500 yataklı yeni hastanenin en erken zamanda faaliyete girebilmesi için 2021 yılının ilk yarısında temel atılması hedefleniyor.
Üçüncü etap yapım işleri devam eden Güzelyurt Hastanesi’nin 2021 yılı içerisinde tamamlanması, Cengiz Topel Hastanesi’nin, bölgenin artan nüfusu da dikkate alınarak geliştirilmesi hedefler arasında bulunuyor.
Girne-Zeytinlik’te Sağlık Bakanlığı’na devredilen yarım inşaat halindeki hastane binasının projesi geliştirilirken, 136 servis yatağı, 29 yoğun bakım yatağı ve 4’ü kalp-damar cerrahisine yönelik toplam 6 ameliyathaneye sahip olacak şekilde revize edilen ve ihale duyurusu yapılan Yeni Girne Hastanesi’nin inşaatının 2021 yılı sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor.
Yeni tamamlanan Lefkoşa Acil Durum Hastanesi’nde ihtiyaç duyulan personel kadrolarının en erken zamanda tamamlanıp 2021 yılı başında tam kapasite ile çalıştırılmaya başlanması da hükümet programında yer alan maddelerden biri.
“YERLİ İŞ GÜCÜ ORANINI ARTIRMA VE İŞSİZLİĞİ AZALTMA”
Hükümet programında, KKTC iş gücü piyasası içerisinde yerli iş gücü oranını artırmak ve işsizliğin azaltılması için istihdam yaratmanın bu dönem için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın en temel politikası olacağı yer alıyor.
2021 yılı boyunca mevcut istihdam teşviklerinin çeşitlendirilerek devam edeceği ve pandemi sürecinin KKTC çalışma hayatındaki olumsuz etkilerinin asgari düzeye indirilmesinin sağlanacağı kaydediliyor.
İşgücü talebi ile arzının daha etkin biçimde eşleştirilebilmesi için ülkedeki kamu istihdam servislerinin modernleştirilmesi sağlanarak KKTC istihdamına doğrudan teşvik programı hayata geçirilmesi ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi’nin çalışmalarını daha etkin kılabilmek için gerekli tüm imkanların kullanılması hedefleniyor.
Hükümet programında, Engelsiz Yaşam Evi Projesi’nin ikinci etabının tamamlanması, 2021 içinde ihtiyaçlı bireylerin hizmetine açılması, yaşlıların engelli ve korunmaya muhtaç yurttaşlar için verilen hizmetlerin çeşitlendirilmesi ve yeni bir huzurevi yapılması amacıyla çalışmaların hızlandırılması yer alıyor.
Hükümet programında ayrıca, Sosyal Güvenlik Fonları güçlendirilerek Yeni İstihdamda Tam Sosyal Güvenlik Desteği, Yeni İstihdama Ücret Desteği, Kalkınmaya Katkı ve Düzenli Prim Ödeyen İşverenlere Prim Desteği, Mesleki Teknik Okul Öğrencilerinin ve Mezunlarının Çalışma Hayatına Katılması ile Kadın Girişimciliği ve İstihdamına Yönelik Teşvik Politika Uygulamaların yürürlüğe konması bulunuyor.
