Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, seçilmesinin ardından Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ile yaptığı ilk görüşmenin ardından açıklama yaptı. Erhürman, görüşmenin olumlu bir atmosferde geçtiğini ancak karşılıklı görüş alışverişi yapılmadığını, kendisinin 10 maddelik bir öneri paketi sunduğunu söyledi.
“Baş başa yaklaşık 15 dakika görüştük”
Ara bölgedeki BM konutunda, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve UNFICYP Misyon Şefi Khassim Diagne’nin ev sahipliğinde yaklaşık 1 saat 15 dakika süren görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı’nda basına açıklama yapan Erhürman, görüşmeye müsteşarı Mehmet Dana ile katıldığını, Hristodulidis’in de yardımcısıyla geldiğini belirtti. BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Kişisel Elçisi Maria Angela Holguin’in görüşmeye sonradan dahil olduğunu aktardı.
Erhürman, “Baş başa yaklaşık 15 dakika geçirdik” dedi.
“Görüş alışverişi yapmadık”
Erhürman, görüşmenin genel olarak olumlu geçtiğini ancak tarafların yalnızca kendi pozisyonlarını aktardığını, ilk toplantıda karşılıklı müzakere yapılmasını doğru bulmadıklarını ifade etti.
Holguin’in 5 Aralık’ta kendisiyle, 6 Aralık’ta ise Hristodulidis ile görüşeceğini ve ardından üçlü toplantı yapılacağını hatırlatan Erhürman, temsilcilerin bu süreçte bir araya geleceğini söyledi. Liderlerin de “gerekirse 5 Aralık’tan önce” yeniden görüşebileceğini, telefon aracılığıyla sürekli iletişimde kalma kararı aldıklarını vurguladı.
“Cenevre ve New York’ta kalınan yerden devam edeceğiz”
Erhürman, Ersin Tatar ve Hristodulidis’in Cenevre ve New York’taki görüşmelerde bıraktığı yerden sürecin devam edeceğini belirtti. Yeni bir 5+1 toplantısı öncesinde, mümkünse Holguin adaya gelmeden bazı başlıklarda uzlaşı sağlanmasının faydalı olacağını söyledi.
10 maddelik öneri paketi
Erhürman, özellikle çözüm atmosferi oluşturmayı hedefleyen 10 maddelik paketi Hristodulidis’e ilettiğini açıkladı. Öne çıkan başlıklar şöyle:
-
Karma evliliklerden doğan çocukların vatandaşlık hakkı ile karma evlilik eşlerinin güneydeki ehliyetlerinin geçerliliğinin tanınması ve kuzeyde doğan çocukların güneye geçişine yönelik düzenlemeler.
-
Metehan kapısında geçiş kolaylığı: Kabin sayısının üçe çıkarılması ve sürekli görevli bulundurulması.
-
Bostancı ve Derinya kapılarında seyrüsefer çıkarılabilmesi.
-
14 yaş altı çocuklardan oluşan takımlar arasında dostluk maçları yapılması.
-
Mülkiyet nedeniyle tutuklama ve yargılamaların süreci olumsuz etkilediği vurgusu.
-
Yeşil Hat Tüzüğü ticaretinde yaşanan bürokratik sorunların giderilmesi.
-
Hellim (Halloumi) üreticilerinin Euro Veritas ile imza sürecinin hızlandırılması.
-
2017 sonrası kaldırılan AB Ad-hoc Komitesi’nin yeniden kurulması.
-
İki tarafın güvenlik güçleri arasında iletişim kanalı oluşturulması.
-
Metehan’daki yol genişletme çalışmalarının başlangıcına iki liderin birlikte katılması.
Erhürman, bunların ilk görüşme için sunulan öneriler olduğunu, asıl hedefin çözüm sürecine pozitif bir atmosfer kazandırmak olduğunu ifade etti.
Kayıp Şahıslar Komitesi ve EP’deki girişim
Erhürman, Kayıp Şahıslar Komitesi’ne ilişkin Avrupa Parlamentosu’nda gündeme gelen tek taraflı anıt girişimini “talihsiz” olarak nitelendirdi ve iki liderin KŞK’ya ortak ziyaret gerçekleştirmesinin olumlu etki yaratacağını söyledi.
“Olası 5+1’e elimiz boş gitmek istemiyoruz”
Cumhurbaşkanı, bir 5+1 konferansının yapılmasını desteklediklerini ancak önceki süreçte olduğu gibi sonuçsuz bir toplantı yaşanmasını istemediklerini belirtti. “Verimsiz bir toplantıdan kaçmıyoruz, ama sonuç alınamayan bir ortamın tekrarlanmasını istemiyoruz” dedi.
“Gerekirse sertleşebilirim”
Erhürman, karşılıklı suçlamalardan kaçınacaklarını ancak güneyin başka devletlerle yaptığı askeri anlaşmalar gibi konularda sessiz kalmayacağını vurguladı:
“Kıbrıs Türk halkının hakları söz konusu olduğunda bazen istemeden de olsa sertleşebilirim.”