Hasan KARLITAŞ

Ağustos ve eylül aylarında, ilginç ve unutulmaz bir deneyim yaşamak istiyorsanız, size ‘ Kaplumbağa Gözlemi ‘ yapmanızı öneririm. Bu, hem çevreci bir etkinlik, hem de Kıbrıs’ın zenginliğini anlamak için, yerinde bir karar olacaktır.

Her yıl yumurtalarını  bırakmak için,  iki tür deniz kaplumbağası, Loggerhead (Caretta Caretta) ve Yeşil Kaplumbağa (Green Turtle-Chelonia Mydas),  Kuzey Kıbrıs sahillerini tercih ediyor. Onlar aslında 95 milyon yıldır yerkürede yaşam süren dünyanın en eski canlı türleri arasında. Yaşam serüvenlerine Kıbrıs’ı da dahil etmeleri, bizim için kullanmamız gereken önemli bir şans.

      Yapılan araştırmalar neticesinde, Karpaz, Akdeniz Köyü, Güzelyalı ve Alagadi sahilleri , kaplumbağaların ana yumurtlama alanları olarak tespit edilmiştir. Bunun haricinde, Esentepe, Tatlısu, Karşıyaka, Yedidalga sahillerinde de  yumurtlama alanları bulunduğu gözlemlenmiştir. 1992 yılından itibaren ‘Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Derneği’nin girişimleri ile ‘Deniz Kaplumbağalarını Koruma Projesi’,  çeşitli Üniversitelerin oluşturduğu araştırma grupları ve diğer gönüllülerin  katkıları ile gerçekleştiriliyor. Robin Snape’in vermiş olduğu bilgiye göre, her geçen yıl yumurtalarını Kuzey Kıbrıs sahillerine bırakan kaplumbağaların sayısı artmaktedır. Kuzey Kıbrıs’ta toplam 17 sahil,  özel çevre koruma bölgesi olarak ilan edildi.

Çok duyarlı bir canb

Gün batımından sonra, yaklaşık 130-180 kg ağırlığındaki ana kaplumbağalar, Haziran ve Temmuz aylarında Kuzey Kıbrıs sahillerini yumurtalarını bırakmak için ziyaret ediyor. Çok duyarlı bir canlı olan kaplumbağa, doğduğu sahile 20-25 yıl sonra tekrardan üremek için gelerek, inanılması zor bir içgüdü ile hareket ediyor. 

Alagadi ve Adeniz köyünde kaplumbağaların yumurtadan çıkışını izlemek

Özel Koruma alanı olarak belirlenen Alagadi Plajı, deniz kaplumbağaları için ana üreme merkezidir. Her sene,  iki yüzün üzerinde Deniz Kaplumbağası ,Kuzey Kıbrıs’ı ziyaret ediyor. Bu rakam başka ülkelerle kıyaslandığı zaman, oldukça yüksek bir orandır. İncelemeler neticesinde, üçüncü, hatta dördüncü sefer, Kuzey Kıbrıs’a gelen kaplumbağalar saptanmıştır. Yumurtadan çıkış anına şahitlik etmek isteyen ziyaretçiler, Alagadi ve Akdeniz köyü gibi sahilleri ziyaret edip, deniz kaplumbağaları hakkında bilgi alıp yerinde gözlem yapabilirler. Yumurtlama sürecinin en iyi gözlemlenebileceği zaman Haziran sonu ve Temmuz başıdır. Yumurtadan çıkış zamanı ise Ağustos ayı süresince, özellikle Ağustos ayı sonu ve Eylül başıdır

Kuzey Kıbrıs’ın zenginliği durumundaki bu özel canlıları koruyup, turizm tanıtımında daha fazla kullanmak, ülkemize olumlu katkı sağlayacaktır

Not :  Alagadi ve Akdeniz köylerinde, belirli günlerde, halka açık kaplumbağa gözlem etkinlikleri düzenlenmektedir. North Cyprus Society for Protection of Turtles – SPOT facebook sayfasından gözlem günleri hakkında bilgi alınabilir.