Dünyada 5 milyon ülkemizde 100.000’e yakın kişi doğrudan sigara nedeniyle hayatını kaybediyor. Bunun nedeni ise sigaranın içinde kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltıp hücre yaşlanmasına yol açan karbonmonoksit ve doğrudan zehir olan arsenik ile DDT gibi vücudumuz için zararlı olan 4000’den fazla madde bulundurması. Dolayısıyla sağlıklı ve uzun bir yaşam için sigarayı bir an önce bırakmak şart. Üstelik bu hatalı alışkanlık bırakıldıktan sadece 20 dakika sonra bile vücudumuzda olumlu değişimler başlıyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu sigaranın yol açtığı zararları anlattı, önemli bilgiler verdi.

 

1- Kanser

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu sigaranın tüm kanserlere yakalanma riskini artırdığına dikkat çekerek “Örneğin sigara içenlerde akciğer kanseri 15 kat, gırtlak kanseri 16 kat,  rahim kanseri 16 kat, ağız kanserleri 10 kat, mesane ve prostat kanseri 2 kat artış gösteriyor” diyor. Sigara içinde hücrenin genetik yapısını bozan hidrokarbonlar, radon ve kadmiyum gibi kanser yapıcılar mevcut. Bunlar hücre DNA’sını bozunca hücreler hızlı ve yanlış olarak çoğalmaya başlıyor. Bu da ‘kanser’ anlamına geliyor. Üstelik sigara içindeki bu maddeler kan yoluyla her yere dağıldığı için tüm organlarda kansere neden olabiliyor.

 

2- Kalp ve damar hastalıkları

Sigara bacak damarlarının tıkanmasını 2 kat, kalp krizi riskini de 4 kat arttırıyor. Akciğerden kana karışan nikotin ve zehirli maddeler tüm bedene damarlar yoluyla taşınıyor. Bu maddeler damar duvarlarını bozuyor. Özellikle kolesterol yüksekliği olanlarda tablo daha da ağır oluyor. Damar duvarındaki hasar hem kanın pıhtılaşmasını hem de damar çeperinde yağ birikimini artırıyor. Bu durum damarlarda plaklar oluşmasına yol açıyor. Koroner damarlarda daralma olduğunda kalp kası yeterince beslenemiyor ve göğüs ağrısına yol açıyor. Bir aşamada damar tam tıkanıyor ve enfarktüs, yani kalp krizi gelişiyor. 

 

3- KOAH, bronşit, astım

Tütün ve sigara kağıdı yandığında ortaya çıkan hidrokarbonlar (katran içinde bol bulunuyor), arsenik, sülfür ve irritanlar (tahriş ediciler) gibi zehirli maddeler hava yolunun ana koruma mekanizmalarından olan mukozaya (iç zar) hasar veriyor. Hava yolunu nemli tutmaya yarayan salgı bezlerinin salgı karakteri bozulunca, balgam artıyor. Artan balgam havayolunda birikiyor. Bu birikimin ve kolaylaştırdığı enfeksiyonların hasarı daha da artırdığını belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Çağlar Çuhadaroğlu bunun sonucunda kronik bronşit geliştiğine dikkat çekerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Hasar bir süre sonra hava keselerine yansıyor. Hava keselerinin duvarı yıkılmaya başlıyor ve amfizem (akciğerde meydana gelen dokusal bir hastalık) ortaya çıkıyor. Amfizem ve kronik bronşit oluşumu da vücudun oksijen almasını bozuyor ve nefes darlığına neden oluyor. Bu durum da artık KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) oluşmuş anlamına geliyor. Sigara KOAH gelişme riskini 15 kat arttırıyor. Ayrıca astım krizlerinin de en önemli nedenini oluşturuyor.   

 

4- Felç

Sigara beyinde hem kansere hem de damar tıkanıklıkları nedeniyle felce yol açabiliyor. Sigara nedeniyle bozulan damarda ortaya çıkan pıhtılaşma ve oksijeni az olan kan, felcin ana nedeni.  Bunun dışında bağımlılığın temeli beyindir. Beyni esir alan nikotin olmadığında beynin dikkat,  düşünme ve sorun çözme gibi yetenekleri kayboluyor. Bunlar kaybolmasın ya da azalmasın diye kişi sürekli sigara yani nikotin istiyor ve bu maddenin esiri oluyor.

 

5- Güçsüz bir bağışıklık sistemi

Derimiz, ağzımız ve burnumuzun içinde yer alan zarlar mekanik, kandaki akyuvarlar da hücresel bağışıklık sistemimizi oluşturuyor. Bunlar bizi mikroplara karşı savunuyor. Sigara hem mekanik hem hücresel savunmada hasar oluşturuyor. Dolayısıyla aynı mikropla karşılaşan 2 kişiden sigara içenin hastalığa yakalanma riski 5 kat fazla oluyor. Eğer altta yatan başka bir hastalık varsa bu risk kat kat artıyor.

 

6- İnfertilite

Sigara infertilite, bir başka deyişle üreme yeteneğinin azalmasının ana nedenlerinden biri. Kadında infertiliteyi 10 kat artırıyor, erkekte de bu rakama yakın bir risk oluşuyor. Sigara nedeniyle kandaki oksijeninin az olması erkeklerde sperm, kadınlarda da yumurta kalitesini düşürüyor. Bunun sonucunda da hamile kalma şansını azaltıyor. Hamile kalınsa bile embriyo kalitesi bozuk olacağı için düşük riski artıyor.

 

7- Cinsel işlev bozukluğu

Özellikle erkekte üreme organının damarları ince oluyor. Damarlarda ortaya çıkan bozukluklar öncelikle bu damarları etkiliyor. Sertleşme ve sertleşmenin süresinde sorunlar başlıyor. Buna impotans, yani cinsel işlev bozukluğu deniyor. Sigara içen erkekte bu risk 10 kat fazla oluyor. Benzeri durum daha hafif olarak kadında da gelişebiliyor.

 

8- Ciltte erken yaşlanma

 

Sigaranın içindeki birçok madde cildin üst tabakasında kuruma yapıyor. Bu durum da cildin erken yaşlanmasına ve kırışıklıkların ortaya çıkmasına yol açıyor. Kanın oksijeninin az olması ve daralmış olan damarlar cildin kendini yenilemesini bozuyor, bunun sonucunda da en ufak yaralar bile geç ve iz bırakarak iyileşiyor. Sigara saç sağlığını da bozuyor, örneğin dökülme ve kırılma sorununu artırıyor. Bunların yanı sıra cilt germe denilen estetik operasyonların sigara içenlerde daha az başarılı olduğu da yapılan birçok çalışmada kanıtlanmış.

 

9- Kemik erimesi

 

Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu sigara içmenin kemik erimesine de neden olabileceği uyarısında bulunarak,  “Kore’de yapılan bir araştırmada, kemik erimesi az olan erkeklerde bile sigaranın riskli olduğu gösterildi. Öyle ki, araştırmaya göre 1 paket sigara içen erkeklerde kemik erime riski içmeyene oranla 10 kat artıyor.”

 

10- Diş-Dişeti sorunları

Sigaranın içindeki maddeler ve yanarken ortaya çıkan ısı diş eti kanseri riskini 30 kat artırıyor. Bu kanser sigara içmeyen kişilerde nerdeyse hiç yokken sigara içenlerde sık görülüyor. Diş çürükleri ve diş eti iltihapları da sigara içenlerde fazla görülüyor. Dişte renk değişimi ise kaçınılmaz oluyor.