****Kuzey Kıbrıs’ta Başbakanlık’a bağlı olarak kurulan Kuzey Kıbrıs Yatırım Geliştirme Ajansı (YAGA) ülkede yatırımların çoğalması konusunda önemli bir engel teşkil eden bürokratik engeller için savaşıyor.

Özel haber

Kuzey Kıbrıs’ta Başbakanlık’a bağlı olarak kurulan Kuzey Kıbrıs Yatırım Geliştirme Ajansı (YAGA) yatırımcılara, işlerini tek elden (one-stop-shop) tamamlama yaklaşımı ile ücretsiz olarak, yatırım öncesi, yatırım esnası ve yatırım sonrası geniş kapsamlı hizmet sunuyor. North Cyprus UK gazetesi bu konuda YAGA Başkanı Derviş Besimler’le görüştü. Kıbrıs’taki yatırım iklimi konusunu masaya yatırdı. Yatırımcıların, yatırım aşamasında Kuzey Kıbrıs’taki yatırım süreçlerinin kolaylaştırmak ve hızlandırmak adına önemli bir misyon üstlenen YAGA’nın faaliyetleri hakkında bilgi aldı.

Kısacası bizlere YAGA’nın tanımını yapar mısınız?
YAGA, özel bir yapıda, Başbakanlık’a bağlı olarak, yasayla kurulu bir örgüttür. Ancak buna rağmen, bir de özel sektörden komitemiz vardır. Meslek örgütleri temsilcileri ve kamu temsilcilerinden oluşuyor. Başlıca hedefimiz Kuzey Kıbrıs’ta yatırımların önünü açmak. Bu kapsama yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türk kardeşlerimiz de giriyor. Nihai hedef ‘one-stop-shop’. Yani yatırımcının tek noktaya müracaatla işlerini yürütebilmesi.

Hedeflediğiniz noktaya geldiniz mi peki? ‘one-stop-shop’u uygulayabiliyor musunuz?
İtiraf etmek gerekirse henüz bu noktaya gelemedik. Yapılan işlerde bürokratik engelleri aşma gibi bir pozisyondayız.

Sizlere daha çok kimler müracaat ediyorlar?
Bize Kuzey Kıbrıs’a yatırım yapmak isteyenler müracaat ediyorlar. Kimisi proje aşamasında, kimisi de inşaat aşamasında bizlere ulaşıyor. Müracaatlarını internet üzerinden yaptıkları gibi buradaki ofisimize de gelebiliyorlar. İngiltere’de ise temsilciliğimiz vasıtasıyla ulaşabiliyorlar. Yatırımların yerli vatandaşlarla ortak yapılması tercihimiz.  Yerli yabancı ayrımımız yok.

Size ulaşma ve müracaat aşamasından sonraki tutumunuz ne oluyor?
Belli araştırmaların yapılması için dairelere yazılar yazıyoruz. Teşvik kapsamındaysa onun için müracaatlarda bulunuyoruz. Kısacası tüm yazışmalarda yardımcı olmaya çalışıyoruz.

Yatırım yapmak isteyenler için proje üretmek gibi bir hizmetiniz var mı?
Henüz proje üretip yatırımcıyı davet eder noktasında değiliz. Yatırımcı çekebilmek için girişimlerimiz oldu. Üzerinde çalıştığımız, turizmden tutun da imalat, üretim, tarım, güneş enerjisi (rüzgar + solar güneş enerjisi), atıkların dönüşümü gibi projeler vardır. Yatırımlar başlayacak. Örneğini turizm yatırımları içerisinde eko ve agro turizm gibi yeni sahalar üzerinde çalışmalarımız vardır.

Size başvurulması için yapılması planlanan yatırımın büyüklüğü önemli mi?

Yasamızda bizim görevimiz 500 bin Euro’dan yukarı yatırımlarla ilgilenmek yazıyor. Ancak bizim kapımız yurt dışında yaşayan tüm yatırımcılara açık. Her hâlükârda buraya yatırım yapmak isteyenlere yardımcı olmaya hazırız.

Kuzey Kıbrıs’ta şu anda yatırım iklimi nasıl? Yatırımcıların ilgisi nasıl?
KKTC yatırım iklimi pek müsait değil. Ancak şu anda ciddi yatırımlar gündemimize geliyor. Kıbrıs Sorunu yatırımların önünde engel olmaktan çıkıyor. Eskiden yabancı yatırımcılar Rumların problem yaratmasından dolayı Kuzey Kıbrıs’a yatırım yapmaktan uzak duruyordu. Ancak giderek ilgi artıyor.

Kimler daha çok Kuzey Kıbrıs’ a yatırım yapıyorlar? Ya da yatırım yapmak için müracaat ediyorlar?
En fazla talep Türkiye’den vardır. Bunu İngiltere ve Kuzey Avrupa takip ediyor. Yatırımcılar gittikçe artıyor. Biz de şu anda yatırım iklimini iyileştirmek için çalışmalar yapıyoruz. Önce kendi evimizi düzeltmemiz gerekiyor. Teşebbüs edenlerin çoğu biliyorlar, burada yoğun bürokrasi vardır. Bunun düzeltilmesi için gayret sarf ediyoruz.

Bu konuda örnek alınan bir ülke var mı?
Türkiye Cumhuriyeti on yıl öncesine kadar dış yatırımın olmadığı bir ülkeydi. Şimdi yıldız ülkelerden bir tanesi haline geldi. Oraya yatırım yapanlar hem kolay hem de iyi para kazanıyorlar. Bizim de yatırım iklimini iyileştirmemiz lazım. Şirket kurma, izin alma, arazi tahsislerinden temel atma noktasına kadar sürenin kısaltılması gerekli. Biz de bu konuda boş durmuyoruz. Türkiye’nin güzel gelişmelerini dikkate alarak bazı girişimler yaptık. TC Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ile temaslarımız oldu. Yatırım iklimini iyileştirmek için çalışmalarımız vardır.

Bu çalışmalarınızdan biraz söz eder misiniz?
YAGA olarak bizim bu konuda üçayaklı bir çalışmamız vardır. Bunlardan birincisi farkındalığı yaratmak. O nedenle de Türkiye’den teknik bir heyet getirerek burada yatırım iklimini nasıl geliştirebiliriz onu konuştuk. İkinci çalışmamız ise biraz daha teknik bir çalışma oldu. İlgili resmi dairelerle mülakat işleri nasıl yürütülür sorgulandı. Neler yanlış neler eksik, yatırım ikliminin iyileştirilmesi adına neler yapılması gerektiği rapor ve çözüm önerileri sunuldu. Kamu reformu şart, iyileştirmeye gidilecek.

İngiltere’de yaşayan Türklere yönelik çalışmalarınız var mı?
Yurt dışında yaşayan Türklere önem veriyoruz. Birinci sırada tutulması gerekenler bana göre yurt dışında yaşayan Türklerdir. Onlar, çeşitli sorunlarla ülkelerini bırakıp gittiler. Ne kadar başarılı olabileceklerini de yurt dışında gösterdiler. Eğer düzgün fırsat verilirse başarılı olurlar. Benim bu görevi kabul etmemdeki en önemli neden de buydu. Aklıma gelen ilk şey yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerdi. Onların da kendi ülkelerine yatırım yapmalarını bekleriz.

Verdiğiniz bilgiler için teşekkürler…